Cumhuriyet’in kuruluşunun 99. yılı etkinlikleri kapsamında ünlü tarihçi-yazar Sinan Meydan, Cumhuriyet Söyleşi’nde Beylikdüzü halkıyla buluştu. Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı Sivas Kongre Binası’nın birebir yapıldığı 4 Eylül Sivas Kongre Binası ve 4 Eylül 1919 Gençlik Merkezi’nde düzenlenen etkinlik Ankara Gençlik Kültür-Sanat Kulübü sanatçılarının hazırladığı dans tiyatrosuyla başladı. Kurtuluş Savaşı’nda yaşanan zorlukları anlatan tiyatral gösteri izleyicilerden tam not aldı. Gösterinin ardından Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık ve tarihçi-yazar Sinan Meydan, Cumhuriyet Söyleşisi’nde Kurtuluş Savaşı yılları ve sonrasında yaşanan zorlukları anlattı.
“Muazzam bir başarı hikâyesi”
Atatürk’ün Samsun’a çıktığı dönemde yaşadığı zorluklara değinen Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık, savaş sonrası verilen ekonomik bağımsızlık mücadelesine dikkat çekti. Başkan Çalık, “Atatürk, bu ülke insanının ferasetine ve enerjisine çok güveniyordu. Atatürk, bu sürece kadar nasıl bir yol izleyeceği, neler yapacağı, nasıl bir mücadelenin içine gireceğini biliyordu aslında. Mesela sanayi, Cumhuriyet’in çok önemsediği işlerden biri. Şöyle bir veri paylaşacağım sizlerle. 1923-1938 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti büyüme anlamında yaklaşık yüzde 97 büyüme sağlamış. Dünyada böyle bir örnek yok. Bunu başarmış bir milletin evlatlarıyız. Fabrikası yok, yolu yok. Demiryolları, deniz yolları hepsi yabancıların ellerinde. Çok küçük üretim tesisleri var. Atatürk bu başarıyı sağladıktan sonra ekonomiye dair de dönüşümü yapıyor Fabrikalar kuruyor, o fabrikaları destekleyecek bankalar da kuruyor. Sümerbank’ı kuruyor tekstili desteklemesi için imar ve şehirciliği desteklemesi için Emlakbank’ı kuruyor. Halk Bankası’nı esnaf için kuruyor. Etibank kuruluyor madencilik için. Dolayısıyla muazzam bir başarı hikâyesi” diye konuştu.
“Bu mücadeleyi başarıyla taçlandırmak zorunda olduğumuzu ifade edeyim”
Türkiye’nin ikinci yüzyıla hazırlandığını ifade eden Başkan Çalık, ‘”Şu an ah-vah çekmenin sırası değil. İkinci yüzyıla girerken bu sorumluluk hepimizde, hepimizin yapacakları var. Ne kadar zor koşullarda bir Cumhuriyet doğdu. Biz bir yerel yönetici olarak yapabileceklerimizi bu kentin kaderini değiştirmek üzere kurguladık. Ben bir şehir plancısıyım. Bu kente, bu topraklara, bu toprakları bizim için vatan yapan bayrağa âşık bir insanım. Hayatım boyunca bunlara hizmet ediyorum ve burada siyasi arkadaşlarımız da var ve bunu her seferinde söylüyorum; Biz nasıl parti devletinden şikâyet ediyorsak parti belediyesinden de şikâyet ederiz. Devletin paraleli olmaz, partisi olmaz. Devlet devlettir. Herkes saygı göstermek zorundadır. Devletin kurumları da hepimizindir dolayısıyla siyasi reflekslerimizi bir kenara bırakarak vatanını, milletini ve bayrağının seven insanlar olarak Türkiye’nin ikinci yüzyılına adım atmak, ikinci yüzyıl için mücadele etmek ve bu mücadeleyi başarıyla taçlandırmak zorunda olduğumuzu ifade edeyim” dedi.
“Vatandaşın da Cumhuriyet olmasaydı neyle karşı karşıya kalacağını görmesi lazım”
Şehir plancısı olarak, Atatürk’ün Ankara’da yaşattığı dönüşüme de değinen Başkan Çalık, “Bugün kentlerin gelmiş olduğu halden çok hoşnut olmayan bir insanım. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1928’de bir kent planı hazırlatıyor. Keşke ömrü biraz daha vefa etseydi de İstanbul’a da yapsaydı. Ankara’daki en çorak arazide Atatürk Orman Çiftliği yapılıyor. Cumhuriyet’in kazanımlarının farkına varmak lazım. Vatandaşın da Cumhuriyet olmasaydı neyle karşı karşıya kalacağını görmesi lazım. Gurur duyacağımız bir devrim” şeklinde konuştu.
“Cumhuriyet’in konuşulabileceği en doğal, en doğru mekândayız”
Cumhuriyet’i anlatmaya kelimelerin kifayetsiz kalacağının söyleyen Meydan, ‘Anlatacağımız konu sıradan bir konu değil, su demek ekmek demek aldığımız nefes demek. Dünyanın başka bir yerindeki Cumhuriyet’e benzemez. Bu konu o kadar özel ki o kadar anlamlı ki çok heyecanlıyım. Başkanı tebrik edeyim. Niye? Hakikaten Cumhuriyet’in konuşulabileceği en doğal, en doğru mekândayız. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden sonra Cumhuriyet’in konuşulacağı en doğru adres neresi diye bana sorsanız cevabım şudur: Sivas Kongre Binası. Bu benim yorumum mu? Hayır. Sayın Başkan ifade etti dedi ki; ‘Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı binadayız, aynısını yaptık’ dedi. Atatürk’ümüz Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Sivas’a gidiyor, kongre binasını geziyor ve şu cümleyi kuruyor: ‘Cumhuriyetin temellerini bu binada attık’ Ne kadar heyecan verici değil mi! Cumhuriyet’in 99. yılında Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı salonda bu söyleşiyi yapıyoruz. Olağanüstü güzel bir şey, insanın tüyleri diken diken oluyor” diye konuştu.
“Bu haklı bir savaştı ve Atatürk bu iradeyi gösterdi”
Ülkenin özgürlüğüne Sivas Kongre Binası’nda karar verildiğini aktaran Meydan, ‘Sivas Kongresi o kadar önemli ki eğer bu salonda ters bir karar çıksaydı ki çıkmazdı çünkü Mustafa Kemal Atatürk vardı. O bağımsızlık kararının alınması o kadar zordu ki insanlar açlıkla sınanıyordu. Yiyecek yemek yoktu. Ülke işgal altındaydı. Mandayı savunanlar vardı. Mustafa Kemal Atatürk, ne pahasına olursa olsun ‘Ya İstiklal Ya Ölüm’ dedi. Bu salonda öyle tartışmalar oldu ki. Atatürk olağanüstü ikna kabiliyeti ve önderliğiyle bağımsızlık kararını aldı. Bu haklı bir savaştı ve Atatürk bu iradeyi gösterdi” şeklinde konuştu.
Cumhuriyet Söyleşisi, yapılan konuşmaların ardından seyircilerin de katılımıyla interaktif şekilde devam etti. Başkan Çalık, yaklaşık 2 saat süren keyifli söyleşi sonrası günün anısına Sinan Meydan’a çiçek ve plaket takdim etti.