Lozan’da imzalanan Zorunlu Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi’nin 100. yılında topraklarını terk etmek zorunda kalan vatandaşlar Sarıyer’de anıldı. Duygusal anların yaşandığı anma töreninde birlik ve beraberlik mesajları verilirken, temsili olarak denize karanfiller bırakıldı. Törenin ardından Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi’nde düzenlenen anma programında Balkan Kızları şiiri ile konuşmasına başlayan Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, Yaşar Nabi’nin “Gitmek biraz ölmektir” sözlerinin altını çizerken, “Dünyaya gözlerini ilk açtıkları günden beri alışmış oldukları su, hava ve toprağı arkalarında bırakarak gitmek zorunda kaldılar. Uzun yıllar yeni topraklara alışmak için uğraştılar. Üzerinden geçen yüz yıla rağmen hala o toprağı hissedebilmek çok önemli. Bizim bu geleneği yaşatıyor olmamız çok önemli. Buna vesile olabiliyorsam benim için en büyük mutluluk bu. Baktığınızda aslında iki farklı ülkenin insanlarının birbirleriyle hiçbir problemi yok. Bir arada yaşamaktan mutluluk duyuyorlar. Halkın halkla düşmanlığı olmaz. O olmazı birlikte yaşatmak için yaşama daha fazla asılmak lazım” dedi.
DUYGULU VE GURURLUYUZ
Atalarının bir asır yıl önce terk etmek zorunda kaldığı vatan bildikleri şehirleri, köyleri çok özlediklerini dile getirerek konuşmasına başlayan Sarıyer Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Zehra Filiz Yerebasmaz, “Bu yıl her zamankinden daha duygulu ve daha gururluyuz. 2023 yılı hem Cumhuriyetimizin 100. yılı hem de 30 Ocak 1923’de imzalanan Lozan Antlaşması’ndaki Mübadele Sözleşmesinin 100. yıl dönümü. Lozan Mübadele Sözleşmesi’nden yaklaşık 2 milyon insan etkilendi. Evlerini, iş yerlerini, ibadet ettikleri kutsal mekanları, sevdiklerini, kısacası yaşamlarını geride bıraktılar. Elbette bu yaşananlar zor olsa da, bizler Atatürk’ün hemşerisi, mübadil çocukları ve torunları her daim mübadil olmaktan gurur duyduk. Savaşlarda ve göç yollarında yaşamını yitiren aile büyüklerimizi saygı, özlem ve rahmetle anıyoruz” şeklinde konuştu.
DÖRDÜNCÜ KUŞAK MÜBADİL ÇOCUKLARI
Etkinlikte ataları adına konuşma yapan dördüncü kuşak mübadil çocuğu olan Ada Sönmez ve Mert İbrahim Aydın büyük alkış aldı. Mübadele torunları Ada ve Mert İbrahim, hazırladıkları konuşmalarla duygularını ifade ederlerken, Atatürk çocuğu ve mübadil torunu olmaktan gurur duyduklarını dile getirdiler. Sanatçı Cüneyt Şentürk’ün mübadele türkülerini seslendirdiği etkinlik plaket törenin ardından sona erdi.