Zeytinburnu, Osmanlı sanayisinin merkezidir

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Görevlisi Hayri Fehmi Yılmaz’ın konuk olarak katıldığı söyleşide, Zeytinburnu’nun tarih boyunca önemli savaşlara meydan olduğuna dikkat çekildi.

“Dünyanın bütün ordularına şahitlik etmiştir”

Surların içindeki bölümün muhteşem veriler sağladığını ancak sur dışının da muhteşem buluntular barındırmasına rağmen Konstantinopolis’in gölgesinde kaldığını belirten Hayri Fehmi Yılmaz, “Zeytinburnu 1950’lerden sonra çok nitelikli olmayan konutlarla dolu bir semt haline gelince İstanbullunun zihnindeki imgesi de değişiyor. Kültür varlıkları açısından zengin bir yer gibi düşünülmüyor. Hemen surların dışındaki bir semttir burası ve 5. yy.daki o duvarların önü neredeyse 15. yy.a kadar bin yıl boyunca dünyanın bütün ordularına şahitlik etmiştir” dedi.

“Rusların ilk tarih sahnesine çıktığı yer Zeytinburnu”

Doğu ve Batı uygarlıklarının Konstantinopolis’i defalarca ele geçirmeye çalıştıklarını ancak başarılı olamadıklarını belirten Yılmaz, “Burayı kuşatanları saydığınızda inanılmaz bir liste elde ediyorsunuz. Selçuklulardan itibaren Türkler defalarca duvarların önüne geldi. Araplar da geldi. Müslümanların en büyük savaşları burada gerçekleştirildi. Bu toplulukların hepsi Zeytinburnu’nda beklediler. Rusların yani Kiev Prensliği’nin ilk tarih sahnesine çıktıkları yer burasıdır. Düşünün dünyanın en büyük milletlerinden biri neredeyse bu duvarların önünde yani Zeytinburnu’nda tanımlanır. Sonrasında İranlılar geliyor. Sâsânîler, Doğu’nun en büyük uygarlığı defalarca Batı’nın bu büyük kentini ele geçirmeye çalışıyor. Ama bir türlü başaramıyor” ifadelerini kullandı.

“Zeytinburnu, Osmanlı sanayisinin merkezidir”

Zeytinburnu’nda sanayileşmenin 15. yy.da tabakhanelerle başladığını, 19. yy.a gelindiğinde ise Yedikule’den itibaren Haliç Kıyısı’ndaki gibi bir sanayi bölgesinin geliştiğinin altını çizen Hayri Fehmi Yılmaz sözlerini şöyle sonlandırdı: “Osmanlı Arkeolojisi için müthiş şeyler ortaya çıktı. Zeytinburnu’nun bu ilginç hikâyesinin yanına bir de Osmanlı Arkeolojisi eklendi. Sur içinde bu kadar şanslı olmayabiliyoruz çünkü bir sürü katman olduğu için modern katmanlar en üstteki Osmanlı tabakasını tahrip ediyor. Ama burada Osmanlı verilerini çok iyi takip edebiliyoruz. Demirhane Fabrikası’nın kazılarında Osmanlı evresinin bütün izleri ortaya çıktı. Osmanlı Arkeolojisi için Zeytinburnu büyük bir potansiyele sahiptir” diye konuştu.